Gres Yağı Nedir, Nerelerde Kullanılır ve Faydaları Nelerdir?
20-09-2023
11:59

Gres yağları, makine parçalarında ve dişlilerde kullanılan mineral yağ ve sabun emilsüyonu içeren bir yağ çeşididir. Kullanım süresi oldukça eskiye dayanan bu yağ türü araç motorlarında, yük araçlarında, motosikletlerde ve traktörlerde yaygın olarak kullanılır. Bunun dışında gres yağı genel olarak sanayi sektöründe bolca kullanılır. Makinelerin çalışma sistemini düzene sokan bu yağ, sürtünme sırasında koruyucu, su girişini engelleyici ve hasarı önleyici özellik gösterdiği için, makinelerin daha az tahrip olmasını ve paslanmasının gecikmesini sağlar.
Gres yağı yüksek sıcaklıklarda, düşük ısılarda ya da ağır yüklerin kullanıldığı alanlarda kullanılabilir. Araçlar için kullanılan gres yağı mekanik aksamın temizlenmesine destek olur. Servis bakım zamanının uzamasını sağlar ve parçaların daha sağlıklı ve uzun süre çalışmasına olanak tanır. Bunun dışında, daha az oranlarda yağ kullanılmasını sağlayarak, araç ve makinaların daha istikrarlı şekilde çalışmasına destek olur.
Gres Yağının Görevleri
• Sürtünme yüzeylerini ayırmak
• Yağlayıcı film tabakası oluşturmak
• Aşınmış partikülleri ve tozu yağlama alanının dışına itmek
• Sürtünme katsayısını düşürmek
• Yataklarda sızdırmazlık sağlamak
• Geniş sıcaklık aralıklarında kullanmak
Gres Yağı Nerelerde Kullanılır?
• Elektrik motorları ve dişlilerde sızdırmazlık ve hareket akışını kolaylaştırmak için kullanılır.
• Makine ve parçalarda yağlama amacıyla kullanılır.
• Araçlarda kullanılan gres yağı aracın mekanik aksamının temizlenmesine yardımcı olmak amacıyla kullanılır.
• Yüksek sıcaklıklarda ve düşük ısılarda ya da ağır yüklerin kullanıldığı alanlarda kullanılır.
• Makine aksamlarında gürültüyü azaltması amacıyla da kullanılmaktadır.
• Gres yağıyla yağlanmış makine ve aksamları daha az güce ihtiyaç duymaktadır bu sebeple de kullanılır.
Gres Yağı Çeşitleri Nelerdir?
Gres yağları kullanım alanlarına ve makinelerin türüne göre değişkenlik göstermektedir. Makine aksamına ve sıcaklığına göre kullanılan gres yağı farklılık gösteren gres yağı çeşitlerinin farklı işleyişlerde kullanıldığını söyleyebiliriz. İşte kullanım alanlarına göre gres yağı çeşitleri;
- Beyaz Gres Yağı
Otomotiv alanında parçaların yağlanması amacıyla kullanılan beyaz gres yağının çalışma sıcaklığı düşüktür. Ortalama 70 derece ve üzeri sıcaklıklarda etkisini kaybeden beyaz gres yağı orta devirlerde kullanılır.
- Yeşil Gres Yağı
Çalışma sıcaklığı 65 dereceye kadar çıkabilen yeşil gres yağı otomobillerde şasi yağı olarak da bilinir. Kaliteli baz yağlar ve sabun yağlarının karışımıyla ile oluşturulmuştur.
- Kırmızı Gres Yağı
Makine sıcaklığının 80 dereceyi geçmediği durumlarda kullanılan kırmızı gres yağı genellikle endüstriyel tarımda makine bakımlarında kullanılmaktadır. Taşıtların ve fabrika makinelerinde yağlama amacıyla kullanılan kırmızı gres yağının şase uygulamalarında kullanıldığı bilinmektedir.
- Rulman Gres Yağı
135 dereceye kadar yüksek sıcaklıklara kadar dayanıklılık gösteren Rulman Gres Yağı, rulman yağlama işlemlerinde kullanılmaktadır. Ağır basınç ve yük gerektiren alanlarda kullanılan rulman gres yağı merkezi yağlama sistemlerinde ve ağır yük taşımacılığında da kullanılır. Parçaların donmasını engelleyen bu gres yağı çeşidi soğuk havalarda yüksek performans göstermesi sebebiyle tercih edilir.
- Silikonlu Gres Yağı
Nem, kir, pas gibi istenmeyen dış etmenleri engellemek amacıyla kullanılan silikonlu gres yağı vida, somun, civata gibi alanlarda çok yönlü bir yağlayıcıdır. Bazı markalarda 200 derece ısıya kadar dayanıklı çeşitleri bulunmaktadır. Tuzlu suya dayanıklı olması sebebiyle de denizle temas halinde bulunan alanlarda ve makine aksamlarında kullanılmaktadır.
Uygun Olmayan Gres Seçiminin Sonuçları
• Gresin basılamaması, yataklara ulaşmaması ( Sertlik derecesi veya sabun cinsi)
• Gresin yük taşıyamaması, rulman dağıtması (Baz yağ viskozitesi,Kalınlaştırıcı, EP katkıları)
• Gresin kanaması, rulman dağıtması, ( Lifli yapının kısa olması, sabun cinsi)
• Katkı maddelerinin yetersiz olması (paslanma, aşınma, çizikler vb) ( EP, Aw, AO, Anti korozyon, kuru yağlayıcılar vb)
• Yük, sıcaklık ve devir altında gresin hızlı bir şekilde yaşlanması, kıvamının azalması, sakızlaşması, renginin değişmesi, hızlı bir şekilde keçelerden akması. (Sabun cinsi, katkı maddeleri, sertliği)
• Damlama noktasının düşük olması sebebiyle gresin kıvamını kaybetmesi.( sabun cinsi, katkılar )
• Ortamdaki suyu fazla miktarda bünyesine alması, paslanmaların oluşması ( sabun cinsi, katkılar )
• Yüksek çalışma sıcaklığına dayanmaması ( sabun cinsi, baz yağ cinsi)
• Keçe, Bakır kısımlar, Alüminyum kısımlar, pompa elemanları üzerinde yırtılma, oksitlenme ve paslanmaların oluşması .( Sabun cinsi, baz yağ cinsi,katkı maddeleri)
• Soğutma suyu basıncı ile yataktan uzaklaşması ( suya dayanımı, sabun cinsi)
• Yüksek devir altında gresin ısınması, zamanla kıvamını kaybetmesi, incelmesi ( Hız faktörü, sertlik derecesi, baz yağ viskozitesi)
Doğru Yağlama ile Neler Kazanabiliriz?
• Yağlama birliklerinin ( oda, kurul, ar-ge) kabulüne göre makine arızalarının % 60 ı yetersiz veya uygun olmayan yağlama uygulamalarından kaynaklanmaktadır.
• Yağlama Sanayinin verilerine göre uygun yağlama makine ömürlerini üç kat daha fazla uzatmaktadır.
Tasarruf:
• Enerji tüketiminde azalma, sürtünme azalması sebebiyle % 7,5
• Yağlayıcı maliyetinde tasarruf % 20
• Bakım, tamirat ve yedek parça maliyetindeki tasarruf % 20
• Duruş maliyetlerinden dolayı tasarruf % değişken
• Yüksek makine kullanım oranı sebebiyle yatırım ve yüksek makine verimi % 1
• Uzun ömür sebebiyle yatırım maliyetlerindeki tasarruf % 5
• İşçilik maliyetinden tasarruf % 0,13
Greslerin Karışabilirliği
• Yağ tipinin ve markasının değiştirilmesi yağlama sistemine, eski yağın tipine, boya ve contalar ile uyumuna ve sistemin temizlenme ihtiyacına bağlıdır.
• Yeni bir yağ markası ve yağ tipi değişimi yeni tedarikçiye danışılarak uygulanmalıdır.
• Tecrübesiz bir yağcının elindeki gres tabancası 1030 bar lık basınca ulaşabilir. Yatak sızdırmazlıkları ise 35 bar ın üzerindeki basınca dayanmamaktadır.
• Keçe ve contalardaki kaçaklar yataklara kir ve kurum dolmasına ayrıca gereksiz yere fazla yağlamaya sebep olurlar.
• Merdane yatak kapaklarında kesinlikle tahliye deliği açılmalı ve görünür şekilde konumlandırılmalıdır. Buna göre yağlama miktarı ayarlanabilecektir.
Gres Yağı Yanar Mı?
Ambalaj içerisindeki gres ve yağların yanma riskleri çok azdır ancak yine de ateşe yaklaştırılmaması tavsiye edilir. Amaca uygun kullanıldığı takdirde madeni yağların insan sağlığına zarar vermediği bilinmektedir.
Gres Yağı Bozulur Mu?
Sızdırmaz kaplarda saklanan gres yağının ortalama saklama ömrü yaklaşık olarak beş yıldır. Otomotiv ve endüstriyel alanda kullanılacak gres yağları bozulduğunu şu maddelerden anlayabilirsiniz;
• Yağ içerisinde bulanık görüntü
• Keskin koku
• Kusma olarak tabir edilen aşırı yağ ayrışması
• Yağ içerisinde oluşan belirgin tortulaşma
• Yağ renginde belirgin değişim
• Yağ kıvamında belirgin değişim
Balataya Gres Yağı Sürülür Mü?
Fren Balataların değişimi esnasında gres yağı kullanılmaktadır. Parça değişimlerinin ardından yeni fren disk balatalarının fren kaliperi üzerinde oturdukları yer ve fren disk balatalarının arkası gres yağıyla yağlanmaktadır.
Gres Yağı Araç Parçalarında Paslanmayı Engeller Mi?
Araçların mekanik aksamında kullanılan gres yağı parçaların birbiri ile temasını kolaylaştıran bir özellik sunduğu için tercih edilir. İçerdiği sabun ile parçalar arasında temizlik sağlar. Araç parçalarının hava ile temasını kestiği için paslanmayı önleyici özelliği de bulunmaktadır.
Gres Yağı Araç Parçalarında Suyu Engeller Mi?
Kalın yapısıyla havayla teması engelleyen gres yağının araç parçalarında suyla teması da engellediğini de söyleyebiliriz. Gres yağı çeşidine göre tuzlu suya dayanıklı olmasıyla da tercih edilir.
Gres Yağı Lekesi Nasıl Çıkar ?
Leke çözücü kimyasallar ve vazelin sayesinde kıyafetlerinize bulaşan gres yağı lekesi çıkarılabilir. Vazelinle gres yağını çıkarmak için yağlı bölge üzerine vazelin uygulanıp daha sonra duru suyla yıkamak gerekir. Leke çözücü kimyasal maddeleri ise gres yağı bulunan bölgeye sürerek kısa bir fırçalama işleminden sonra bir süre bekleyip sonrasında yıkayabilirsiniz.